Các món chay cúng rằm tháng 7 không chỉ là nét đẹp thiêng liêng trong văn hóa tâm linh người Việt, mà còn gửi gắm lòng thành kính đối với tổ tiên, chư Phật và muôn loài. Trong không khí mùa Vu Lan báo hiếu, việc nấu món chay ngày rằm không đơn thuần là thực hiện nghi lễ, mà còn là dịp để lan tỏa tinh thần từ bi và hiếu hạnh. Bài viết này Món ăn 3 Miền sẽ chia sẻ chi tiết cách nấu món chay cúng rằm tháng 7 sao cho vừa đúng nghi thức, vừa dễ thực hiện, lại trọn vẹn ý nghĩa tâm linh và gắn kết yêu thương.
1. Cúng Rằm nên nấu món chay rằm tháng 7 hay mặn?
Không nhất thiết phải chuẩn bị món chay trong ngày rằm tháng 7. Tuy vậy, nhiều gia đình ngày nay chọn các món chay cúng rằm tháng 7 như rau củ, nấm, đậu hũ… để giữ trọn sự thanh tịnh, gửi gắm lòng từ bi và tránh sát sinh, đúng tinh thần “ăn chay để tích đức, báo hiếu tổ tiên”.
Dù chọn món chay hay món mặn, điều quan trọng nhất vẫn là sự thành tâm. Song xu hướng ngày nay, cách nấu món chay cúng Rằm tháng 7 chay ngày càng được ưa chuộng bởi sự thanh đạm, ý nghĩa và phù hợp với tinh thần Vu Lan. Đây cũng là cách thể hiện lòng tri ân với người đã khuất, đúng với quan niệm “trần sao âm vậy”, nghĩa vẹn tình nguyên.
2. Các món chay cúng rằm tháng 7 đầy đủ, dễ làm
Một mâm cỗ chay cúng rằm tháng 7 trọn vẹn thường đủ đủ vị: món luộc thanh mát, món xào đậm đà, bát canh ngọt dịu, món “mặn” chế biến từ thực vật tinh tế, cùng chút tráng miệng nhẹ nhàng kết thúc. Những món chay cúng rằm tháng 7 không chỉ làm bàn lễ thêm trang nghiêm, mà còn như lời nhắc nhở về tinh thần Vu Lan – tháng của hiếu kính, của lòng biết ơn dành cho ông bà tổ tiên.
Dưới đây là gợi ý một mâm cỗ hoàn chỉnh để bạn tham khảo khi chuẩn bị các món chay cúng Rằm tháng 7 – thanh tịnh, giữ trọn lễ nghi, vừa đẹp mắt lại vừa đong đầy ý nghĩa.
2.1. Món luộc: Rau củ luộc thập cẩm chấm chao hoặc muối mè
Trong các món chay cúng rằm tháng 7, món luộc ngày càng được nhiều gia đình lựa chọn bởi sự giản dị và khả năng giữ trọn hương vị nguyên sơ. Đĩa rau củ luộc thập cẩm – súp lơ, cà rốt, bí đỏ, đậu bắp… – chấm muối mè hay chút chao béo ngậy, không chỉ thanh tịnh mà còn phảng phất nét nhẹ nhàng, khoan hòa của mâm cỗ chay Vu Lan. Mỗi loại rau củ như gom góp chút hương đất, vị trời, mang đến nguồn dưỡng chất lành, để món chay rằm tháng 7 vừa trang nghiêm, vừa thấm đẫm tinh thần báo hiếu và tri ân.
2.2. Món xào: Nấm xào thập cẩm
Trong nhóm các món chay cúng rằm tháng 7, đĩa nấm xào thập cẩm như góp thêm sắc màu giúp mâm cỗ thêm đủ vị. Nấm đông cô, mộc nhĩ, nấm đùi gà cùng tiêu kết hợp với nước tương tạo nên món ăn giàu dinh dưỡng, giữ được hương vị ngọt tự nhiên vốn có của nấm. Đây là món chay quen thuộc, thích hợp để dâng cúng tổ tiên với lòng tri ân sâu sắc trong ngày Rằm tháng 7 để tỏ lòng thành kính, vừa giữ vẹn nét thanh đạm lại vừa bắt mắt.
>> Xem thêm: Đậu hũ chiên bao nhiêu calo? Ăn thường xuyên có tốt không?
2.3. Món canh chay: Canh nấm củ quả hạt sen
Giữa mâm cỗ món chay cúng rằm tháng 7, bát canh nấm củ quả hạt sen như một khoảng lặng dịu dàng. Hạt sen bùi thơm, ninh chậm cho mềm, hòa cùng nấm đông cô, nấm linh chi, đậu hũ non và những lát cà rốt tỉa hoa khéo léo. Chút ngò rí thả vào cuối cùng, để hương thơm lan nhẹ, vị ngọt thanh tự nhiên thấm dần nơi đầu lưỡi. Trong sự thanh mát ấy, người nấu gửi gắm ước vọng bình an, tròn đầy — như một lời thì thầm lặng lẽ trong mùa Vu Lan, mong cho người còn ở lại và người đã đi xa đều an yên.
2.4. Món mặn: Thịt kho tàu chay
Nồi thịt kho tàu chay đặt giữa mâm lễ món chay cúng rằm tháng 7 như mang hơi ấm của những bữa cơm sum họp thuở xưa. “Trứng” chay, khéo léo tạo từ đậu xanh và rau câu sữa đậu nành, nằm xen giữa những miếng “thịt” chay thấm đẫm nước kho vàng óng, dậy mùi đường chưng và gia vị thực dưỡng. Vị mặn ngọt quyện hòa, màu nâu sóng sánh dưới ánh đèn bàn thờ, vừa gần gũi, vừa trang nghiêm. Món “mặn” này không phá vỡ sự thanh tịnh của mâm cỗ, mà còn bồi đắp cảm giác đủ đầy — như gửi một lời nhắn thầm: dù nhân gian hay cõi khác, tình thân vẫn vẹn nguyên.
2.5. Món tráng miệng: Chè bưởi
Khép lại mâm lễ Vu Lan, bát chè bưởi như một nốt nhạc cuối cùng ngân dài, ngọt ngào và tròn trịa. Cùi bưởi trắng trong, giòn sần sật, ôm lấy hạt đậu xanh bùi béo, tất cả chìm trong làn nước cốt dừa thơm ngậy, tỏa hương dìu dịu. Vị chè thanh mà không gắt, vừa đủ để xoa dịu vị mặn ngọt của những món trước, vừa như một lời chúc phúc lặng thầm gửi đến tổ tiên và gia đình: mong mọi sự viên mãn, bình an, trọn nghĩa tình trong tháng Vu Lan báo hiếu.
3. Tổng kết
Dù giản dị hay cầu kỳ, các món chay cúng rằm tháng 7 luôn là sự kết tinh của lòng thành, đức hiếu kính và tinh thần từ bi trong mùa Vu Lan. Khi được chuẩn bị đầy đủ từ món luộc, xào, canh, món mặn chay cho đến tráng miệng, mâm cỗ không chỉ đẹp mắt mà còn trọn vẹn ý nghĩa tâm linh, gửi gắm lòng tri ân sâu sắc tới tổ tiên và chư Phật. Việc nấu món chay ngày rằm và thực hành cách nấu món chay cúng rằm tháng 7 không chỉ giúp bạn có mâm cúng đầy đủ, tinh tế mà còn là cách trao gửi trọn vẹn tấm lòng thành kính.
Các món chay cúng rằm tháng 7 đầy đủ, thanh tịnh và trang nghiêm
FAQ: Câu hỏi thường gặp về mâm cúng chay Rằm tháng 7
1. Rằm tháng 7 nên chuẩn bị mấy mâm cúng chay cho đúng lễ nghi?
Vào ngày Rằm tháng 7, gia đình nên chuẩn bị ít nhất hai mâm cúng chay: một mâm dâng tổ tiên và một mâm cúng cô hồn. Nếu có bàn thờ Phật, mâm cỗ chay cúng rằm tháng 7 sẽ có thêm mâm cúng Phật, nâng tổng số lên ba. Mỗi mâm đều nên có đầy đủ các món chay cúng rằm tháng 7 để thể hiện sự trang nghiêm và trọn lòng thành.
2. Các món chay cúng Rằm tháng 7 dùng để cúng Phật và cúng tổ tiên có cần tách mâm không?
Có. Mâm cúng Phật cần hoàn toàn là các món chay thanh tịnh, không hành, tỏi, và không sát sinh. Trong khi đó, mâm cúng tổ tiên có thể là món chay hoặc mặn tùy theo tập tục và điều kiện của từng gia đình. Tuy nhiên, vào dịp Vu Lan báo hiếu, nhiều người ưu tiên chọn cúng chay để thể hiện lòng từ bi.
3. Mâm cúng cô hồn có cần tách riêng với mâm cúng Phật và tổ tiên không?
Có. Mâm cúng cô hồn nên được đặt ngoài sân hoặc trước cửa nhà, tách biệt với các mâm lễ trong nhà. Lễ vật thường gồm: cháo loãng, bánh kẹo, cơm trắng, muối gạo, thuốc lá, nước lọc… Đây là nghi thức mang tính bố thí, giúp vong linh vất vưởng được no đủ, nên cần đặt đúng nơi, đúng cách.
4. Cúng chay Rằm tháng 7 có cần kiêng món gì không?
Khi chuẩn bị mâm cúng chay Rằm tháng 7, cần tránh các món có tính sát sinh cao như thịt chó, mèo, rắn, ba ba, rùa… Đồng thời cũng kiêng các món nặng mùi như mắm tôm, hành, tỏi. Ngoài ra, cần tránh việc ăn thử, ăn vụng đồ cúng trước khi lễ hoàn tất, để giữ sự trang nghiêm và lòng thành.
5. Nên cúng Rằm tháng 7 vào giờ nào là tốt nhất?
Người xưa thường chọn cúng Rằm tháng Bảy trước giờ Ngọ, tức 12 giờ trưa – khi nắng chưa gắt, trời còn trong, như để lời khấn nguyện bay thẳng và sáng lên cùng ánh sớm. Nhiều nhà bận rộn lại dâng lễ từ tối 14, hoặc khi bình minh vừa chạm ngõ ngày rằm. Dù là buổi nào, điều quan trọng vẫn là lòng thành: bàn lễ tinh tươm, nấu món chay ngày rằm thật chu đáo, lễ vật bày đủ. Bởi hơn tất cả, cái tâm trong sáng mới là hương thơm bền lâu nhất dâng lên tổ tiên trong mùa Vu Lan.
